F. Valla ospite al Festival delle Riforme Culturali a Guardia Piemontese

Festival delle Riforme culturali, 3 – 5 giugno 2024, Guardia Piemontese (CS), isola linguistica occitana in Calabria

La Gardia (it. Guardia Piemontese) es una comunitat linguistica occitana de la Calabria, totalament isolaa al mes dal monde calabres. L’era lo secol XIII cora da las Valadas occitanas de las Alpas, da lo Briançones, da Provença e  Delfinat de monde occitan de religion vaudesa, aculhit da lo feudatari de Fuscaldo (Cosenza), a pres la via dal mar, en trobant, aqui, sus la còsta dal mar Tirren, sobre un puig a 500 metre, una lueà ente viure tranquils e praticar lor religion luenh da las persecucions d’aquel temps.

A La Gardia la lenga occitana s’es conservaa (bela qu’encui es en soferença), non pas la religion vaudesa, descassiaa per comand dal papa a meitat dal secol XIV da l’inquisicion e da los soldats de lo rei de Napòli. L’estòria parla d’un “sacro macello”, la soleta repreccion de massa en Italia al temps de la Reforma: monde brulats, golas esgurjadaas, corps fach  a tòcs, champanhas e pais devastats. Lo monde qu’avìa abiurat en chambi de la vita, foguet menats a La Gardia, e costrech a viure dessot lo contròl de los preires (encui se disarìa de la policia relijosa), mesme empedit de parlar la lenga occitana… Totun la lenga es restaa e la religion vaudesa encuei a mai trobat una pichòta plaça dins una prospectiva da ecumenisme e de colabaracion abo lo monde catòlic.

A La Gardia s’es tenguaa fa lo 3 a lo 5 de San Joan, la 6ema edicion de lo “Festival de las Reformas culturalas”. Aquest an l’era tanben lo 850eme aniversari dal moviment valdes entrenat da Vaud de Lion. Un programa rich, coordinat da Gabriella Sconosciuto,  ente s’es parlat de lenga occitana, de eresia, d’estòria,  de ecumenisme e de ecologia. Ente s’es fach musica, teatre, conoissença dal teritòri entre mar e montanha. An partecipat l’Escòla Calandreta de la Dauna (Pessac – Gironda), lo prof. Giovanni Agresti, universitat Bordeaux-Montaigne  e Universitat Federico II de Napòli, l’Estòric Fulvio delle Donne de l’universitat de la Basilicata, Alessandra Trotta moderatora de Taula Vaudesa, Fredo Valla, realisator de cinema, Marco Fratini, diretor de lo museo vaudes de Torre Pellice, Claudio Ciarlo escritor e Francesca Prestia musichista.

La pichòta comunitat occitana de la Calabria es viva e merita d’ese conoissuaa da los occitans que volon aver cosiença de lor estòria. Qui n’en vòl saber de mai pòl ilh anar (lo paisatge calabres merita lo viatge) o escriure a lo Centro Culturale Gian Luigi Pascale, Piazza della Strage, 2 – Guardia Piemontese (Cosenza).